“Een miljoen soorten met uitsterven bedreigd.” Het was niet te missen: de publicatie van het VN-rapport First Global Assessment Report on Biodiversity and Ecosystem Services.

Verlies van biodiversiteit staat al lang op de agenda van veel ecologen als een mogelijk nog groter probleem dan klimaatverandering: ons bestaan is volledig afhankelijk van de natuur. Al onze grondstoffen en onze voeding worden door de natuur geleverd. Als dier- en plantsoorten op grote schaal uitsterven, is de kans dat ecosystemen instorten groot. En dat is een directe bedreiging voor onze leefomstandigheden.

De cijfers uit het rapport zijn deprimerend. Maar toch: het feit dat het onderwerp zoveel persaandacht krijgt, stemt me hoopvol. En het rapport bevat ook een hoopvolle boodschap: het tij is te keren. Maar daarvoor is wel “een wereldwijde transformatieve omwenteling nodig”, aldus Ingrid Visseren-Hamakers, hoogleraar milieubeleid aan de Radboud Universiteit en één van de auteurs van het rapport.

Vanochtend las ik een artikel op De Correspondent: “Bamboekleding is van alles, maar niet per se duurzaam“. Onderzoekers van King’s College London en de University of Warwick hebben gekeken naar de samenhang tussen bedrijfsmodellen en de arbeidsnormen in de toeleveringsketens van kledingmerken. Hun conclusie?

“Het model om gigantische hoeveelheden kleding te produceren met de hoogste snelheid en de laagste kosten, via een flexibele en ondoorzichtige wereldwijde toeleveringsketen, werkt gevaarlijke omstandigheden, uitbuiting en lage lonen in de hand.”

Om nog maar niet te spreken van de milieuschade…

Dit toont precies aan waarom transformatieve verandering nodig is. Een beetje duurzamer doen lost niets op. De bron van het probleem aanpakken – zoals het verdienmodel – wel. En dat is mogelijk, ook al is de praktijk weerbarstig. Durf af te wijken van de dominante mindset en de dominante modellen. Durf naar de écht lange termijn te kijken en radicale keuzes te maken. Dan kunnen we het verschil maken.

Foto: Superb Parrot (Polytelis swainsonii) © Sander Lagerveld